Yaygın Anksiyete Bozukluğu
Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB), bir dizi birbirinden farklı durum-olay hakkında sürekli ve aşırı bir biçimde endişelenme ile karakterize bir rahatsızlıktır. En sık görülen zihinsel bozukluklardan biridir. YAB olan bireyler finansal durumları, sağlıkları, hayatlarında olan kişiler ile kurdukları iletişimleri ile ilgili bir felaketin yaklaşmakta olduğunu düşünürler. Aşırı endişe, yaygın kaygı bozukluğunun temel özelliğidir.
Bireyler sürekli ve aşırı bir biçimde yaşadıkları endişelerinin olumsuz etkilerinden uzaklaşmada zorlanırlar. Kaygılanmalarına sebep olacak bir olay karşısında endişeleri aşırıdır ve uzun sürer. Hatta ortada kaygılanmalarına sebep olacak bir şey olmasa da başlarına en kötüsünün geleceğini düşünürler. Korku ve endişeleri kendilerine oldukça gerçek görünür ve bireylerin günlük işlerine konsantre olmalarını engeller.
Özellikle hayatın stresli olduğu zamanlarda endişeli hissetmek oldukça normaldir. Fakat endişe hali günlük aktivitelerin kontrolünü engellediğinde ve aşırı ve sürekli olarak kendini gösterdiğinde Yaygın Anksiyete Bozukluğu’ndan bahsedebiliriz. YAB olan kişilerin kendilerini endişeli hissetmediği zamanlar olsa da ortada bir neden olmaksızın aşırı endişe duymaya başlamaları çok sık görülür. Endişenin içeriği sevdikleri bir kişiye zarar geleceği, trafikte başlarına kötü bir olay geleceği, tüm paralarını kaybedecekleri gibi farklı yaşam alanları ile ilgili olabilir
Kaygı, endişe veya fiziksel belirtiler sosyal yaşamda, iş yaşamında, özel hayatta ya da diğer yaşam alanlarında ciddi sıkıntıya neden olur. Endişenin içeriği sürekli olarak değişebilir. Bir konu hakkında duyulan endişe hafiflese de farklı bir alanda yeni bir endişe ortaya çıkar. Endişenin içeriği kişilerin yaşamlarındaki önemli olaylara ya da yaşlarına göre farklılık gösterebilir
Yaygın Anksiyete Bozukluğu Belirtileri
- Hayatın farklı alanlarından yaşanan olayların olası etkileriyle orantılı olmayan ve uzun süren endişe hali
- Ortaya çıkabilecek en kötü sonuçlara yönelik planları ve çözümleri sürekli olarak gözden geçirme
- Ortada gerçek bir tehdit olmasa da olayları tehdit edici olarak algılamak
- Endişenin aşırı olduğunun farkında olunsa da endişelenmeyi denetleyememe ve bir türlü sakinleşememe
- Kararsızlık ve yanlış karar verme korkusu
- Konsantre olmakta zorluk
Fiziksel belirtiler şunları içerebilir
- Yorgunluk
- Uyku problemi
- Kas gerginliği veya kas ağrıları
- Titreme
- Gerginlik veya kolayca ürkme
- Terleme
- Bulantı
- Sinirlilik
Yaygın Anksiyete Bozukluğunun İşlevsellik Üzerine Etkileri
- Konsantre olmada yaşanan zorluk nedeniyle görevleri hızlı ve verimli bir biçimde tamamlayamama
- Diğer önemli yaşamsal aktiviteler için enerji ve zamanın kalmaması
- Depresif duygu durumu
- Sindirim sistemi üzerindeki etkileri nedeniyle fiziksel sağlığın etkilenmesi
- Uyku ve yemek yeme düzeninde değişimler
Yaygın anksiyete bozukluğu ile yaşamak, uzun vadede yaşam kalitesini oldukça etkileyen bir sorundur. Yaşam tarzında değişiklikler yapmak, başa çıkma becerileri öğrenmek ve rahatlama tekniklerini kullanmak bireylere yardımcı olabilir. Fakat bu durumun olumsuz etkilerini en aza indirmek ve sağlıklı başa çıkma becerileri kazanmak için profesyonel destek almak önemlidir. YAB tedavisinde amaç yaşanan sürekli ve aşırı endişe halinin olumsuz etkilerini en aza indirmektir. Farklı yaşam alanlarının bu rahatsızlıktan etkilenmesinden önce tedaviye başlanmalıdır.