DUYGUSAL MANİPÜLASYONUN İŞARETLERİ

İlişkinizde bir şeylerin ters gittiğini, baskı altında olduğunuzu ve kontrol edildiğinizi hissediyorsanız ve kendinizi normalden daha fazla sorgularken buluyorsanız duygusal olarak manipüle ediliyor olabilirsiniz.

APA (American Psychological Association) tanımına göre manipülasyon, başkalarını kendi yararına sömürmek, kontrol etmek için tasarlanmış davranış anlamına gelmektedir.

Sözlü taciz de olmak üzere duygusal manipülasyon farklı biçimler alabilir. Bunlar; yıldırma ve terörize etme, aşağılama, itibarsızlaşma, sömürü, taciz, sevginin reddedilmesi, sevginin kesilmesi, izole etme ve aşırı kontroldür.

Birini manipüle etmek ile etkilemenin aynı şey olmadığını unutmamak gerekir. Hepimiz başkalarını etkilemek için girişimlerde bulunuruz. Amaçlarımıza ulaşmak için ilişki içinde olduğumuz kişilerin sınırlarına ve haklarına saygı duyarak onları etkilemek gerekli ve sağlıklı bir iletişim şeklidir. Dürüstlük içerir ve doğrudan bir iletişim şeklidir. 

Öte yandan manipülasyon ise dolaylı, aldatıcı bir iletişim atmosferinde gelişir. Amaçlar genellikle gizlidir. Kişi pes etmeye zorlanır. Başkalarını sömürme, haklarını göz ardı etme, taciz içerebildiği için tehlikelidir.

Manipülatif davranış üç faktör içerir: korku, zorunluluk ve suçluluk. Eğer manipüle ediliyorsanız gerçekten yapmak istemediğiniz bir şeyi yapmaya zorlanırsınız. Bunun sonucunda sizden istenilen şeyi yapmaktan korkabilir, yapmak zorunda kalabilir ya da yapmadığınız için suçlu hissedebilirsiniz.

ZORBA VE KURBAN ROLÜ

En sık kullanılan iki manipülasyon tekniği ise “zorba” ve “kurban” rolleridir. Manipüle eden kişi zorba rolündeyse muhtemelen ondan korkarsınız. Sizi kontrol etmek için saldırgan davranabilir, tehdit edebilir veya gözdağı verebilir.  Öte yandan kurban rolündeki manipülatör ise genellikle incinmiş gibi davranır ve sizde suçluluk duyguları uyandırır. 

Duygusal Manipülasyon Yaşadığınızı nasıl anlarsınız?

Aşağıdaki ifadelerden bir veya birkaçına cevabınız evet ise ve tekrar tekrar aynı durumu yaşıyorsanız sizi duygusal olarak manipüle eden bir ilişki içinde olabilirsiniz. 

• Yalnızca diğer kişinin ihtiyaçlarını karşılayabildiğiniz zaman kendinizi değerli ve sevilmiş hissediyorsanız
• Diğer insanların onayına aşırı ihtiyaç duyuyorsanız
• Negatif duygularınızı ifade etmekten korkuyorsanız
• Hayır demek sizin için zorsa
• İstemediğiniz şeyler yapıyor veya istediğiniz şeyleri yapmanız engelleniyorsa

DUYGUSAL MANİPÜLASYON İLE BAŞ ETMEK İÇİN TEMEL ADIMLAR

-Manipülatörü değil kendinizi değiştirmeye odaklanın.

-Bu ilişkinin sizin için değerini değerlendirin

-İlişkinin doğasını değiştirmek için kendine güvenen tarzda iletişim kurmayı öğrenin. Kendine güvenen iletişim tarzı hakkında detaylı bilgi için Hangi Tarzlarda İletişim Kuruyoruz adlı yazımı okuyabilirsiniz.

-Duygusal manipülasyonun şiddetine bağlı olarak kaygı ya da depresyon gibi tek başınıza baş etmekte zorlandığınız problemler yaşıyor olabilirsiniz. Profesyonel yardım bu noktada sizin için doğru bir seçenek olacaktır.

Braiker, H. B. (2004). Who’s pulling your strings?: How to break the cycle of manipulation and regain control of your life. McGraw-Hill.