İlk Psikolog Randevusu: Merak Edilenler
İlk psikolog randevunuzda sizi neler bekliyor?
İlk kez psikolojik destek alacak kişilerin akıllarında, ”Acaba bana yardımcı olabilecek mi?” , ”Koltukta karşılıklı oturmamız bana ne hissettirecek?” ya da “psikolog randevu ile mi çalışır, nasıl randevu alabilirim?” gibi sorular olabilmektedir. Daha önce psikolojik destek almayan kişiler için ilk seans merak konusudur. Bu yazımda, psikolog randevusu almadan önce size yardımcı olabilecek bilgileri bulabilirsiniz.
Hayatta deneyimlediğimiz her yeni durumda olduğu gibi, psikoterapiden önce de endişelenmek, sürecin nasıl geçeceğini merak etmek oldukça normal ve beklenen bir durumdur. Yaşanılan sorunun psikolojik yardım almayı gerektiren bir durum olup olmadığına karar verememek de oldukça yaygındır ve psikolojik yardım almayı maalesef geciktirebilmektedir.
İlk seansın gündeminde neler olacağı hakkında fikir sahibi olmak, çoğu danışan adayı için rahatlatıcıdır. İlk seansta ele alınacak olan konulardan bazıları aşağıdaki gibidir:
TANIŞMA
İlk seans, danışan ve terapistin birbirlerini tanımaları için bir fırsattır. Terapist danışanın geçmiş yaşantısı, güçlü yanları, gelişime açık yönleri, kişilerarası ilişkileri ve terapi hedefleri gibi konular hakkında sorular sorar. Ancak cevap vermek istemediğiniz bir soru karşısında sessiz kalma hakkınızın her zaman olduğunu unutmayın.
Kendisiyle ilgili özel bilgileri yabancı birine anlatma fikri ilk başta çoğu kişiye tuhaf gelebilir. Şüphelerinizin olması oldukça normaldir ve terapiye başlayan herkes çoğunlukla bu şüpheleri taşır. Terapistiniz sizi tanımaya çalışırken, siz de onun sizde uyandırdığı duyguları fark etmeye çalışabilirsiniz. Bu duyguları terapistiniz ile paylaşmak terapi sürecine katkı sağlayacaktır. Çünkü terapi günlük yaşamın küçük bir örneğidir.
GÜNCEL SORUNLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
Danışanın güncel sorunlarının neler olduğu değerlendirilir. Danışan kendini zorlayan duygu ya da durumlar hakkında terapiste bilgi verir. Ancak konuşmak istemediği konular hakkında kesinlikle konuşmak zorunda değildir. Danışanın konuşmaya hazır olmadığı konular danışan kendini hazır hissedene kadar konuşulmaz.
Öte yandan terapiye problemin ne olduğunu bilerek başlamak şart değildir. Bazı danışanların tek fark ettikleri kendilerini sıkışmış veya bunalmış hissetmeleri olabilir ama neden böyle hissettiklerini açıklayamazlar. Terapinin ilk dönemleri sorunlarınızın neler olduğuna yönelik farkındalık kazanmanızı amaçlar.
TERAPİ EKOLÜ HAKKINDA BİLGİ VERİLMESİ
Psikologlar farklı psikoterapi ekolleri ile terapi yaparlar. Terapiye başlamadan önce kullanılan psikoterapi yöntemleri hakkında bilgi edinmek danışanı terapi sürecine hazırlar. Psikoterapi ekollerini danılanın alet çantasındaki farklı araçlar olarak düşünebilirsiniz. Sürecin nasıl ilerleyeceğini ve karşılıklı sorumlulukların neler olduğunu bilmek, psikoterapi seanslarını bir gizem olmaktan çıkarır. Örneğin ben, Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), Şema Terapi, Aile ve Evlilik Terapisi, Kabul ve Kararlılık Terapisi ekolleri ile danışanlarımla çalışmaktayım.
TERAPİ HEDEFLERİNİN BELİRLENMESİ
Psikoterapinin amacı danışanın kendi güçlü ve zayıf yönlerini fark etmesi, olmak istediği kişiyle ve değerleriyle uyumlu davranışlarda bulunması ve zorlu duygu ve durumlarla daha kolay başa çıkabilmesidir. Her danışan farklı hedeflerle terapiye başlar. Başlangıçta hedeflerin belirli olması, hem danışan hem de terapist için bir yol haritası çizer. Yarın uyandığınızda hayatınızda nelerin değiştiğini görseniz terapinin işe yaradığını düşünürsünüz? Terapinin faydalı olduğunu düşünmenizi sağlayan değişiklikler neler olurdu? İşte bu soruların cevapları sizin terapi hedeflerinizi yansıtır. Hedef listesi ilk görüşmede oluşmaya başlar ve süreç ilerledikçe değişebilir ya da yeni hedefler listeye eklenebilir.
TERAPİ SÜRECİ İLE İLGİLİ SORULAR
Seansların ne sıklıkla olacağı, ne kadar süre terapiye devam edilmesi gerektiği gibi merak ettiğiniz tüm soruları terapistinize sorabilirsiniz. Karşınızda sizi yargılamadan ve belirli bir kalıba sokmaya çalışmadan sizi dinleyen biri olduğunu unutmayın. Psikoloğunuza karşı açık olmanız, hem kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar hem de sağlıklı bir ilişkinin temellerinin atılmasına yardımcı olur.
GİZLİLİK ANLAŞMASI
Terapide konuşulanların gizliliği endişe sebebi olabilmektedir. Psikoloğunuz ile aranızdaki ilişki tamamen profesyonel bir ilişkidir ve siz istemediğiniz sürece konuşulanlar üçüncü bir kişiyle asla paylaşılmaz. Ancak gizliliğin bozulmasını gerektiren bazı durumlar vardır. Danışanın kendine veya bir başkasına zarar verme ihtimalinin olması ya da intihar riski durumunda psikolog gizlilik anlaşmasını bozma hakkına sahiptir. Amerikan psikoloji derneği (APA) etik kodları bu konuda detaylı bilgi vermektedir.
İlk seans öncesinde bana sorabileceğiniz bazı sorular:
- Akademik geçmişiniz nedir? Psikoterapist olmak için hangi aşamalardan geçtiniz?
- Çalıştığınız spesifik konular var mı?
- Daha önce benim sorunuma benzer sorunları olan kişilerle çalıştınız mı?
- Hangi psikoterapi yöntemleri ile çalışıyorsunuz? Bu terapi yöntemleri ile ilgili eğitim aldınız mı?
- Seans ücretiniz ne kadar? Ödemeleri nasıl yapabilirim?
- Psikolog randevu sistemi hakkında bilgi alabilir miyim?
Telefon görüşmesi talebi için aşağıdaki iletişim formundan bana ulaşabilirsiniz.