Sağlıklı Sınırlar

Sağlıklı sınırlar, siz ve diğer kişi arasındaki mesafe ya da boşluktur. Sizin başladığınız ve diğer kişinin bittiği bir yerdir. Sınırlar genellikle duygusal ya da psikolojik olarak düşünülse de fiziksel de olabilir. Örneğin bir iş arkadaşınızın fiziksel temasını reddetmek fiziksel sınıra bir örnektir.

• Sınırları belirlemek, kişinin kimliğini oluşturmanın önemli bir parçasıdır ve zihinsel sağlık ve iyi oluş halinin oldukça önemli bir yönüdür.
• Sağlıklı bir sınır belirlemenin amaçları:
  Kişiyi korumak ve iyi oluş halini desteklemek.
• Zihinsel ve fiziksel olarak dengede kalmayı sağlamak
• Güçlü bir kimlik oluşturmak.
• Sağlıklı sınırlar bireyselliğe hizmet eder. Yapmanız ya da yapmamanız gerekenlere karar verirken güvenli bir alan yaratır.

SAĞLIKLI SINIRLAR VE ÖZ BAKIM

Sınırların belli olmaması ya da hiç olmaması öfke, kin ve tükenmişlik gibi istenmeyen duyguların ortaya çıkmasına sebep olur. Olumsuz duygular, iyi oluş halinin sağlanması ve korunması için büyük engellerdir (Nelson, 2016). Sağlıklı sınırları belirlememenin sonuçları genellikle “stres, finansal yükler, boşa geçen zaman ve zihinsel sıkıntıya neden olabilecek ilişki sorunları” dır.

Sağlıklı sınırlar koymak, bireylere sadece çevrelerindeki insanları değil, kendileri için en iyi olanı temel alarak karar vermelerine yardımcı olur. Bu özgürlük öz bakımın önemli bir parçasıdır.

Sınırları belirleyebilmek zihinsel olarak sağlıklı bir yaşam sürmenin önemli bir parçasıdır. Ancak, sağlıklı beslenme ve egzersiz gibi öz bakımın farklı yönlerinden farklı olarak, sağlıklı sınırlar koymak çoğu insanın farkında olmadığı bir şeydir. Kişilerin sağlıklı sınırlar ve öz bakım arasındaki ilişki hakkında bilgilendirilmeleri bu yüzden önemlidir.

Bütün bunlar bizi sağlıklı sınırlar nelerdir sorusuna getirmektedir?

Sağlıklı sınırlar kişiden kişiye ve durumdan duruma oldukça değişken olabilir. Örneğin bir romantik ilişkide bir kişi için sağlıklı olan bir sınır, aynı kişinin iş yerindeki ya da arkadaşlarıyla olan ilişkilerindeki sınırlar açısıdan sağlıklı olmayabilir.

SAĞLIKLI SINIRLARI BELİRLEMEK İÇİN ÖNERİLER

Yaşamınızın hangi alanında (iş yaşamı, arkadaş ilişkileri, romantik partner, aile ilişkileri…) daha net ve sağlıklı sınırlar belirlemenin daha öncelikli olduğuna karar verin. İş yaşamında sınır ihlali yaşamıyor fakat aile ilişkilerinde sınırlara ihtiyaç duyuyor olabilirsiniz.

Bu sınırları tam olarak nasıl belirleyeceğinize gelince, sadece ‘Hayır’ deyin. Yapmak istemediğiniz bir şeyi kesin ve net bir şekilde söyleyin. Neden hayır dediğinizi açıklamak zorunda olduğunuzu düşünmeyin. Herkesin ne yaptığını ve ne yapmak istemediğini belirleme hakkı vardır. “Aşırı açıklama yapmamak” sınırları belirlemenin çok önemli bir yönüdür.

Bu noktada kendimize dönüp sınır belirlerken kullandığımız dili fark etmeliyiz. Örneğin “İşten sonra beni rahatsız etmeyi bırakmalısın” yerine “İşten döndüğümde kendime biraz zaman ayırmaya ihtiyacım var” demek bizi istediğimiz sonuca daha kolay götürür.

Bir diğer önemli nokta; sonuçları belirlemeden sınır koymak imkansızdır. Sınırları belirlerken bunun bizim için neden önemli olduğunu açıkça belirtmek çok önemlidir. Örneğin, bir kişi eşinin kendisiyle birlikte olmaya devam etmek istiyorsa kariyer hedeflerine saygılı olması gerektiğini söyleyerek sağlıklı sınırlar belirleyebilir.

Genel olarak, sınırları belirlemenin anahtarı ilk önce çeşitli ilişkilerden ne istediğinizi bulmak, bu isteklere göre sınırları ayarlamak ve sonra daha kendinize ve diğer insanlara karşı sınırlarınız konusunda net olmaktır.

SAĞLIKLI SINIRLAR VE İLİŞKİLER

Bir kişi bir başkasını kontrol altında tuttuğu zaman özgürlük olmadığı için, sevgi büyüyemez ”(Cloud & Townsend, 2002).

Başka bir deyişle, sağlıklı sınırlar, sağlıklı, mutlu bir ilişki ile işlevsiz, zarar veren bir ilişki arasındaki fark olabilir. Sınırların eksikliği sağlıksız bir ilişkiye yol açabilir. Çünkü bir taraf artık özel alanının olmadığını hissedecektir.

Sağlıklı sınırlar koymak, yaşamın çok önemli bir parçasıdır ve öz bakım uygulamalarının önemli bir yönüdür. Sınırları belirlemeye alışkın olmayan biri başlangıçta kendini suçlu veya bencil hissedebilir. Ancak sınırları belirlemek zihinsel sağlık ve refah için gereklidir.

Nelson, D. (2016, December 8). Self-Care 101: Setting Healthy Boundaries.